Wewnętrzne źródła porażki Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w starciu z Państwowym Zarządem Politycznym przy Ludowym Komisariacie Spraw Wewnętrznych Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej podczas operacji dezinformacyjnej sowieckiego kontrwywiadu, znanej jako „afera MOCR-Trust”

The article elaborates upon causes staying behind the involvement of the Division II of the Polish Army in the cooperation with the so called MOCR-Trust, i.e. a provocative organization established and managed by the Soviet counterintelligence. The author puts forward the hypothesis that there was no one reason for the above-mentioned intelligence failure, but a conglomerate of synergistically acting causes. The author divides these causes into two groups: external ones to the Division II, to which he includes political conditions and activities of Soviet spy-rings in the Polish Army and internal ones, which he groups into psycho-social causes resulting from cognitive processes and human interactions and structural causes, related to the functioning of the Division II as an hierarchical organization. Describing and explaining the second group of causes, the author reaches for explanations to the achievements of social and organization psychology, combined with a thorough historical research.W artykule omówiono przyczyny uwikłania się Oddziału II SG WP we współpracę z MOCR-Trustem – prowokacyjną organizacją kierowaną przez sowiecki kontrwywiad. Autor stawia tezę, że brakowało jednej, możliwej do wyabstrahowania przyczyny tego, a za wywiadowczą klęską stał z kolei konglomerat przyczyn działających synergicznie. Do przyczyn zewnętrznych wobec Oddziału II, autor zalicza uwarunkowania polityczne oraz działalność sowieckiej agentury w Wojsku Polskim. Przyczyny wewnętrzne – to przyczyny psychospołeczne, wynikające z procesów poznawczych i ludzkich interakcji, oraz strukturalne, związane z funkcjonowaniem Oddziału II jako organizacji hierarchicznej. Omawiając i wyjaśniając tę drugą grupę przyczyn, autor sięgnął do dorobku psychologii społecznej i psychologii organizacji, które łączy z badaniami historycznymi